ایزو چیست؟

سازمان بین‌المللی استانداردسازی (به انگلیسی: The International Organization for Standardization) (به فرانسوی: Organisation internationale de normalisation) که معمولاً به نام ایزو (به انگلیسی: ISO) شناخته می‌شود، موسسه بین‌المللی تعیین استاندارد متشکل از نمایندگان موسسات استانداردسازی ملی است. این سازمان غیردولتی در سطح وسیع به وضع استانداردهای کلی و جزئی برای هماهنگ کردن استانداردهای متفاوت جهانی می‌پردازد. در عمل ایزو به صورت یک کنسرسیوم با ارتباطات قوی با دولت‌ها فعالیت می‌کند. این مؤسسه انواع استانداردهای تجاری و صنعتی جهانی را تعیین می‌نماید. مرکز ایزو در ژنو سویس قرار دارد. ایزو کار رسمی خود را از تاریخ بیست و سوم فوریه ۱۹۴۷ آغاز کرده است. این سازمان به ترویج جهانی استانداردهای اقتصادی و صنعتی می‌پردازد تا مبادلات صنایع و فنون مختلف را در یک راستا هماهنگ کند.
سازمان بین‌المللی استانداردسازی، باآنکه یک سازمان غیردولتی است، به‌دلیل این که استانداردهای این موسسه تبدیل به قوانین می‌گردد از بیشتر سازمان‌های غیردولتی قدرتمندتر است. امروزه نزدیک به ۱۵۷ کشور در این سازمان به عضویت درآمده‌اند که ایران نیز یکی از آنهاست.

نام و اختصار

لوگوهای سازمان در دو زبان، انگلیسی و فرانسوی، شامل حروف ISO (تلفظ می‌شود /ˈʌɪsəʊ/) است و معمولاً با این حروف به آن اشاره می‌گردد. با این وجود این حروف اختصار نام کامل آن در هیچ یک از این دو زبان نیست. نام این موسسه از کلمه یونانی (ἴσος (isos به معنای برابری گرفته شده است. با توجه به اینکه مؤسس این سازمان متوجه گشت که حروف مخفف این سازمان در زبان‌های مختلف با یکدیگر یکسان نیست ISO را به عنوان نام سازمان انتخاب نمود و خود این مطلب نشان دهنده هدف این سازمان یعنی برابری و استانداردسازی فرهنگ‌هاست.

اولین تشکیلات مؤسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران با تصویب قانون اوزان و مقیاس‌ها در سال ۱۳۰۴ خورشیدی مطرح می‌شود. بعدها در سال ۱۳۳۲ به لحاظ ضرورت تعیین ویژگی‌ها و نظارت بر کیفیت کالاهای صادراتی و وارداتی، ایجاد تشکیلاتی رسمی مورد توجه قرار گرفت و هسته اولیه تشکیلات سازمانی مؤسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران به صورت اداره‌ای در اداره کل تجارت وقت شکل می‌گیرد. در سال ۱۳۳۹ با تصویب قانون تأسیس مؤسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی، مؤسسه کار خود را در چارچوب هدف‌ها و مسئولیت‌های تعیین شده آغاز می‌کند و در همان سال به عضویت سازمان بین‌المللی استاندارد ISO درآمد. در سال ۱۹۸۷ کمیته فنی ۱۷۶ سازمان بین‌المللی استاندارد (ISO/TC 176) سری استاندارد ISO 9000 را به جهانیان ارائه نمود. هدف از تدوین این سری از استاندارد، به وجود آوردن الگویی بین‌المللی برای پیاده سازی و استقرار سیستم‌های مدیریت و تضمین کیفیت بود که مورد استقبال فراوان در سطح دنیا قرار گرفت. سیستم‌های مدیریت کیفیت به منظور ثبات سطح کیفیت تعریف شده و بهبود کیفیت از طریق اصلاح فرایندها در سازمان پیاده سازی می‌شود. الگوی اجرای این سری استاندارد برای بار چهارم در سال ۲۰۰۸ مورد بازبینی و ویرایش قرار گرفت. در ویرایش سال ۲۰۰۸ دیدگاه فرایند گرا همچنان مورد تاکید است. استاندارد مدیریت کیفیت با تکی بر اصول ۸ گانه شکل گرفته است:

• مشتری محوری
• رهبری
• مشارکت کارکنان
• فرایند گرایی
• سیستم گرایی
• بهبود مستمر
• تصمیم گیری بر پایه واقعیات
• ارتباط متقابل سودمند با تامین کنندگان

استاندارد ایزو ۹۰۰۱ برای هر سازمانی فارغ از نوع فعالیت و اندازه آن‌ها قابل اجراست. گواهی نامه ISO 9001 نشان می‌دهد که سازمان سیستم مدیریت کیفیتی منطبق بر خواست و نیاز مشتری مستقر کرده است. یک سیستم با طراحی و اجرای خوب دارای فواید ذیل است: هدفمندی سیستم مدیریت کیفیت در سال ۱۹۸۷ کمیته ی فنی ۱۷۶ سازمان بین‌المللی استاندارد (ISO/TC 176) سری استاندارد ایزو ۹۰۰۱ را به جهانیان ارائه نمود.هدف از تدوین این سری از استاندارد ایزو ۹۰۰۱ ،به وجود آوردن الگویی بین‌المللی برای پیاده سازی و استقراره سیستم های مدیریت و تضمین کیفیت بوده که مورد استقبال فراوان در سطح دنیا قرار گرفت. سیستم مدیریت کیفیت ایزو ۹۰۰۱ به منظور ثبات سطح کیفیت تعریف شده و بهبود کیفیت از طریق اصلاح فرایند ها ، در سازمان پیاده سازی می شود. الگوی اجرائه این سری استاندارد ایزو ۹۰۰۱ برا ی بار چهارم در سال ۲۰۰۸ مورد بازبینی و ویرایش قرار گرفت.در ویرایش سال ۲۰۰۸ استاندارد ایزو ۹۰۰۱ دیدگاه فرایند گرا همچنان مورد تاکید می باشد. استاندارد مدیریت کیفیت ایزو ۹۰۰۱ با تکی بر اصول ۸ گانه شکل گرفته اند:

• مشتری محوری
• رهبری
• مشارکت کارکنان
• فرایند گرایی در ایزو۹۰۰۱
• سیستم گرایی در ایزو ۹۰۰۱
• بهبود مستمر
• تصمیم گیری بر پایه واقعیات
• ارتباط متقابل سود مند با تامین کنندگان در ایزو ۹۰۰۱

استاندارد ایزو ۹۰۰۱ برای هر سازمانی فارغ از نوع فعالیت و اندازه آن ها قابل اجرا است. گواهینامه ایزو ۹۰۰۱ نشان می دهد که سازمان سیستم مدیریت کیفیتی منطبق بر خواست و نیاز مشتری مستقر کرده است. یک سیستم با طراحی و اجرای خوب دارای فواید ذیل است:

• هدفمندی سیستم مدیریت کیفیت
• کنترل بهتر فرایندها
• افزایش بهره وری
• کاهش هزینه ها، ضایعات، مرجوعی ها و بهبود اطمینان از محصول ایجاد چهارچوبی برای بهبود مستمر هر فرایند کنترل بهتر فرایندها
• افزایش بهره وری
• کاهش هزینه‌ها، ضایعات، مرجوعی‌ها و بهبود اطمینان از محصول ایجاد چهارچوبی برای بهبود مستمر هر فرایند
• شرح خدمات سیستم مدیریت کیفیت ایزو ۹۰۰۱

منبع: از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد